Imagine dining in a European capital where you do not know the local language. The waiter speaks little English, but by hook or by crook you manage to order something on the menu that you recognise, eat and pay for. Now picture instead that, after a hike goes wrong, you emerge, starving, in an Amazonian village. The people there have no idea what to make of you. You mime chewing sounds, which they mistake for your primitive tongue. When you raise your hands to signify surrender, they think you are launching an attack.
Communicating without a shared context is hard. For example, radioactive sites must be left undisturbed for tens of thousands of years; yet, given that the English of just 1,000 years ago is now unintelligible to most of its modern speakers, agencies have struggled to create warnings to accompany nuclear waste. Committees responsible for doing so have come up with everything from towering concrete spikes, to Edvard Munch’s “The Scream”, to plants genetically modified to turn an alarming blue. None is guaranteed to be future-proof.
Some of the same people who worked on these waste-site messages have also been part of an even bigger challenge: communicating with extraterrestrial life. This is the subject of “Extraterrestrial Languages”, a new book by Daniel Oberhaus, a journalist at Wired.
Nothing is known about how extraterrestrials might take in information. A pair of plaques sent in the early 1970s with Pioneer 10 and 11, two spacecraft, show nude human beings and a rough map to find Earth—rudimentary stuff, but even that assumes aliens can see. Since such craft have no more than an infinitesimal chance of being found, radio broadcasts from Earth, travelling at the speed of light, are more likely to make contact. But just as a terrestrial radio must be tuned to the right frequency, so must the interstellar kind. How would aliens happen upon the correct one? The Pioneer plaque gives a hint in the form of a basic diagram of a hydrogen atom, the magnetic polarity of which flips at regular intervals, with a frequency of 1,420MHz. Since hydrogen is the most abundant element in the universe, the hope is that this sketch might act as a sort of telephone number. | Hãy tưởng tượng bạn đang ăn tối ở một thủ đô châu Âu và bạn không biết tiếng địa phương. Người phục vụ chỉ nói được vài từ tiếng Anh, nhưng bằng này hay cách khác, bạn có thể gọi món nào đó trên thực đơn mà bạn nhận biết, ăn xong rồi thanh toán. Bây giờ, thay vào đó, hãy hình dung rằng bạn gặp trục trặc sau chuyến đi bộ đường dài, bạn xuất hiện với dáng vẻ chết đói ở một ngôi làng thuộc vùng Amazon. Những người dân ở đó không biết gì về bạn. Bạn bắt chước âm thanh nhai thức ăn nhưng họ hiểu nhầm đó là tiếng mẹ đẻ của bạn. Khi bạn giơ tay ra hiệu đầu hàng, họ lại nghĩ bạn đang chuẩn bị tấn công. Thật khó để giao tiếp khi không có cùng bối cảnh chung. Ví dụ, những địa điểm phóng xạ phải giữ nguyên trong hàng chục nghìn năm; tuy nhiên, vì hầu hết những người nói tiếng Anh hiện đại không thể hiểu được tiếng Anh cách đây 1.000 năm, các cơ quan chức năng đã phải cố gắng để đưa ra các cảnh báo về chất thải hạt nhân. Các ủy ban phụ trách đã suy nghĩ về mọi thứ, từ cột nhọn đổ bê tông cao chót vót cho đến “Tiếng thét” của Edvard Munch và cả những cây trồng biến đổi gen chuyển sang màu xanh dương báo động. Không đảm bảo có điều gì xảy ra ảnh hưởng đến tương lai. Một số người làm việc với thông điệp về những bãi rác thải này cũng tham gia một thách thức thậm chí là quan trọng hơn: giao tiếp với sự sống ngoài Trái đất. Đây là chủ đề của cuốn sách mới “Ngôn ngữ ngoài Trái đất” của nhà báo Daniel Oberhaus, tạp chí Wired. Mọi người không biết người ngoài trái đất có thể lấy thông tin như thế nào. Hai tấm bảng được gửi đi vào đầu những năm 1970 trên hai con tàu vũ trụ Pioneer 10 và 11, thể hiện hình dáng con người không mặc quần áo và một bản đồ sơ lược để tìm Trái đất - những thứ thô sơ mang theo giả định người ngoài hành tinh có thể nhìn thấy. Vì khả năng tìm thấy những con tàu đó vô cùng nhỏ bé nên sóng vô tuyến từ Trái đất truyền đi với tốc độ ánh sáng lại có nhiều khả năng liên lạc hơn. Nhưng chỉ vì tần số vô tuyến trên mặt đất phải được điều chỉnh cho phù hợp nên loại sóng vô tuyến giữa các vì sao cũng phải được điều chỉnh như thế. Người ngoài hành tinh sẽ ngẫu nhiên tìm thấy đúng loại tần số như thế nào? Tấm bảng Pioneer đưa ra gợi ý dưới dạng sơ đồ cơ bản của nguyên tử hydro, cực từ của sơ đồ này sẽ chuyển động theo khoảng cách thời gian đều đặn với tần số 1,420MHz. Vì hydro là nguyên tố tồn tại nhiều nhất trong vũ trụ nên hy vọng bản phác thảo này có thể đóng chức năng giống như số điện thoại. |